Jak zdobyć nawet 300 000 zł dotacji z ZUS w 2026 r. na zakup odciągów do wentylacji spalin w kolejnej edycji konkursu ZUS na poprawę warunków BHP?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w pierwszym kwartale 2026 roku po raz kolejny ogłosi konkurs na dofinansowanie projektów poprawiających bezpieczeństwo i higienę pracy. Dzięki niemu możesz otrzymać aż 80% dofinansowania wartości brutto projektu – nie więcej jednak niż 300 tys.zł – na działania, które zredukują zagrożenia w miejscu pracy.

Program skierowany jest do podmiotów i firm każdej wielkości – zarówno dużych zakładów, jak i mikroprzedsiębiorstw. Co więcej, mogą w nim startować nie tylko firmy, ale każdy podmiot będący płatnikiem składek do ZUS, niezależnie od tego, czy jest to jednostka publiczna, czy prywatna.

Dodatkową korzyść mają właściciele wielu firm – np. grupy kapitałowe czy przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, a jednocześnie będący współwłaścicielami spółek kapitałowych i osobowych. Wnioskodawcą może być nie tylko podmiot mający odrębny NIP, ale nawet oddział firmy dysponujący własnym numerem NIP. Oczywiście każdy z podmiotów musi spełniać pozostałe warunki formalne.

Spis treści:

1. Inwestycja w odciągi do spalin to wysoko punktowane projekty w Konkursie ZUS na poprawę BHP
2. Dlaczego temat konkursu powinien zainteresować przede wszystkim samorządy i spółki komunalne?
3. Co zrobić żeby nie tylko wziąć udział w konkursie, ale go wygrać?
4. Jakie dokumenty trzeba przygotować do wniosku w Konkursie ZUS na odciągi spalin?
5. Dlaczego warto skorzystać z pomocy OpenZUS.pl?

Jakie są formalne warunki udziału w konkursie ZUS?

Aby móc ubiegać się o dofinansowanie w ramach konkursu ZUS na poprawę warunków BHP, wnioskodawca musi spełnić następujące warunki formalne:

• być płatnikiem składek ZUS i nie posiadać zaległości wobec ZUS przez cały okres oczekiwania na wyniki konkursu, a następnie co najmniej do momentu podpisania umowy z ZUS na realizację projektu. Spóźnienie o jeden dzień, nawet o 1 grosz, powoduje odrzucenie wniosku lub, nawet po wygraniu konkursu, rezygnację przez ZUS z podpisania umowy,

• nie zalegać z opłatą podatków wobec urzędów skarbowych, co najmniej na dzień składania wniosku,

• nie być w stanie upadłości ani likwidacji,

• jeżeli był już beneficjentem konkursu z ZUS na poprawę warunków pracy, to na dzień składania wniosku musi upłynąć 3-letni okres trwałości projektu,

• złożyć kompletny wniosek zgodnie z wymaganiami ogłoszenia konkursowego,

• dołączyć wyniki badań środowiska pracy, oceny ryzyka zawodowego oraz dokumenty wskazujące na obecność czynników szkodliwych, które mają zostać wyeliminowane lub ograniczone,

• zapewnić wkład własny – minimum 20% wartości projektu brutto. Uwaga! Jeżeli wnioskodawca jest VAT-owcem, to odliczy cały VAT od zakupów lub otrzyma jego zwrot z urzędu skarbowego. Przy optymalnej strukturze budżetu projektu realnie dotacja z ZUS i US może wynieść nawet 98%,

• zrealizować projekt inwestycyjny lub inwestycyjno-doradczy, który nie został jeszcze rozpoczęty – dofinansowanie nie dotyczy inwestycji już trwających lub zakończonych. Wniosek musi dotyczyć istniejących stanowisk pracy, a nie planowanych, np. w wyniku zbudowania nowej hali czy stworzenia stanowisk pracy w przyszłości,

• zadeklarować trwałość projektu przez minimum 3 lata od jego zakończenia.

Konkurs ZUS to szansa, by sfinansować m.in.:

• systemy wentylacji i odciągi spalin,
• modernizację oświetlenia w halach,
• urządzenia BHP do prac na wysokości,
• środki ochrony indywidualnej,
• specjalistyczne szafy na chemikalia i środki czyszczące,
• a także inne rozwiązania techniczne eliminujące czynniki szkodliwe.

Przyznawane jest w procedurze konkursowej, w której wziąć mogą udział projekty przyszłe, a więc jeszcze niezrealizowane, ukierunkowane na:

• poprawę bezpieczeństwa pracy,
• zmniejszanie zagrożeń wypadkami przy pracy lub chorobami zawodowymi, czyli na prewencję wypadkową,
• redukcję niekorzystnego oddziaływania szkodliwych czynników w pracy, a tym samym obniżanie ryzyka zawodowego,
• umożliwianie pracownikom utrzymania zdolności do pracy przez cały okres aktywności zawodowej.

Inwestycje zrealizowane w wyniku dofinansowania przez ZUS mogą w realny sposób wpłynąć na zmniejszenie kosztów zatrudniania, ponoszonych przez wnioskodawców. Inwestycja w BHP nie tylko świadczy o odpowiedzialności i dojrzałości przedsiębiorstwa, ale jest źródłem znacznych oszczędności, wynikających z mniejszej wypadkowości, mniejszej rotacji pracowników i niższych składek wypadkowych. I taki jest właśnie cel konkursu, co musi znaleźć swoje odzwierciedlenie we wniosku, a konkretnie – w uzasadnieniu planowanego projektu, czyli wydatków inwestycyjnych. Inwestycja w odciągi spalin z silników idealnie wpisuje się w cel konkursu.

Spaliny silnikowe to jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla zdrowia pracowników w wielu branżach – nie tylko motoryzacyjnej. Wdychanie toksycznych substancji, zawartych w spalinach, może prowadzić do poważnych chorób, w tym nowotworów. Spaliny silnikowe zawierają ponad tysiąc różnych substancji chemicznych, z których wiele ma działanie rakotwórcze, mutagenne i toksyczne. Nawet krótkotrwałe narażenie na spaliny może powodować bóle głowy, zawroty, senność, nudności, podrażnienia oczu i dróg oddechowych. Długotrwałe narażenie zwiększa ryzyko astmy, chorób układu krwionośnego, nowotworów płuc, pęcherza moczowego, okrężnicy, a nawet prostaty.

Zgodnie z art. 211 pkt 5 Kodeksu Pracy, pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w tym odpowiednią wentylację i ochronę przed czynnikami szkodliwymi.

Odpowiednia wentylacja i systemy odciągu spalin są kluczowe dla zapewnienia bezpiecznych warunków pracy. W związku z tym eksperci Centralnego Instytutu Ochrony Pracy, oceniający wnioski pod kątem merytorycznym, bardzo wysoko punktują takie projekty, pod warunkiem ich odpowiedniego uzasadnienia w postaci przeprowadzonych badań bieżących i poprzednich czynników szkodliwych. Jak co roku, również w 2026 firmy i inni wnioskodawcy będą mieli szansę skorzystać z dofinansowania ZUS na poprawę warunków BHP, w tym na instalację systemów odciągu spalin. OpenZUS.pl, we współpracy z renomowanym producentem systemów odciągu spalin NORFI, oferuje kompleksowe wsparcie w tym zakresie. Do Konkursu trzeba się jednak przygotować dużo wcześniej, o czym przeczytasz w dalszej części artykułu.

Branże narażone na szkodliwe działanie spalin

Choć najczęściej mówi się o zagrożeniach w warsztatach samochodowych, wiele innych branż również boryka się z problemem spalin:

• serwisy maszyn rolniczych i budowlanych – naprawa i konserwacja maszyn z silnikami diesla generuje znaczne ilości spalin,
• zakłady przemysłowe – procesy technologiczne często wiążą się z emisją spalin i innych zanieczyszczeń powietrza,
• spółki kolejowe (np. PKP) – obsługa i serwisowanie lokomotyw diesla wymaga efektywnych systemów odciągu spalin,
• straż pożarna i jednostki wojskowe – pojazdy specjalistyczne emitują spaliny w zamkniętych przestrzeniach garażowych,
• serwisy ciężarówek i autobusów – warsztaty obsługujące tabor transportu publicznego i logistyki (TSL) mają do czynienia z wysokimi emisjami spalin w zamkniętych halach serwisowych,
• firmy eksploatujące agregaty prądotwórcze – generatory zasilane olejem napędowym są wykorzystywane wewnątrz budynków m.in. w szpitalach, przemyśle spożywczym, IT (serwerownie), na budowach oraz w rolnictwie, co generuje konieczność sprawnego odciągu spalin,
• przedsiębiorstwa komunalne i spółki miejskie – utrzymujące flotę pojazdów do transportu zbiorowego czy oczyszczania miasta, w tym m.in. autobusy, śmieciarki, myjki uliczne, piaskarki oraz pojazdy wielofunkcyjne wykorzystywane całorocznie.

Dla właścicieli i kadry zarządzającej firm z wymienionych branż, udział w konkursie ZUS to szansa na realizację długo odkładanych inwestycji z zakresu BHP. Dzięki dotacjom:

• zyskujesz środki na nowoczesne technologie,
• poprawiasz komfort pracy mechaników, kierowców i techników,
• minimalizujesz ryzyko kosztownych absencji chorobowych i wypadków,
• wzmacniasz wizerunek firmy jako odpowiedzialnego pracodawcy.

Dlaczego temat konkursu powinien zainteresować przede wszystkim samorządy i spółki komunalne?

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast oraz zarządzający spółkami komunalnymi mają dziś realny wpływ na poprawę warunków pracy w jednostkach im podległych. Konkurs ZUS to doskonała okazja, by skutecznie zadbać o BHP w zajezdniach autobusowych, halach serwisowych dla śmieciarek, myjek, piaskarek i innych pojazdów specjalnych obsługujących jednostki samorządu terytorialnego.

Korzyści dla samorządu są wielorakie i na różnych poziomach. Nie bez znaczenia dla władz samorządowych jest polityczny wymiar przeprowadzenia inwestycji w poprawę warunków i bezpieczeństwa prac dzięki dofinansowaniu z ZUS. Jest to konkret którym można pochwalić się nie tylko w trakcie kampanii wyborczej. Jego możliwości konsumpcji w ramach marketingu politycznego są szerokie. Łatwo wyobrazić sobie przecięcie symbolicznej wstęgi przy uruchomieniu nowej instalacji odciągowej, oświetlenia czy sprzętu zakupionego z dotacji z ZUS. Oczywiście są też korzyści na poziomie zarządczym, organizacyjnym jak:

• pozyskanie dofinansowania na modernizację zaplecza technicznego,
• zwiększenie bezpieczeństwa i komfortu pracy załogi,
• poprawa efektywności pracy służb komunalnych,
• wzmocnienie wizerunku gminy lub miasta jako odpowiedzialnego pracodawcy i gospodarza.

Poza systemami odciągu spalin, spółki komunalne mogą w ramach konkursu zakupić:

• podesty i urządzenia do pracy na wysokości – ułatwiające serwis pojazdów,
• nowoczesne oświetlenie hali serwisowej,
• środki ochrony indywidualnej, np. dla pracowników MPO,
• szafy bezpieczeństwa do przechowywania chemikaliów, np. środków do dezynfekcji śmieciarek i pojazdów sanitarnych,
• suwnice, żurawiki przydatne nie tylko dla pracowników spółek wodno-kanalizacyjnych, ale i serwisów samochodów,
• i inne.

Konkurs z ZUS na BHP jest więc doskonałą okazją do doinwestowania zaplecza technicznego spółek komunalnych które z natury często są deficytowe i zmagają się permanentnym brakiem środków na inwestycje w zakresie BHP.

Co zrobić żeby nie tylko wziąć udział w konkursie, ale go wygrać?

Start w konkursie to nie formalność, ale zadanie wymagające profesjonalnego podejścia, zaangażowania i dyscypliny. Aby nie tylko wziąć udział w konkursie ZUS, ale realnie zwiększyć swoje szanse na jego wygranie, konieczne jest potraktowanie tego procesu jak realizację konkretnego, wspólnego celu — zdobycia dotacji. Kluczem do sukcesu jest nie tylko sam pomysł czy wypełnienie formularza, ale podejście przypominające tworzenie „spółki celowej” – z jasno określonym celem, odpowiedzialnością i zaangażowaniem obu stron. Najważniejszym celem współpracy pomiędzy Tobą a OpenZUS.pl jest zdobycie dofinansowania – i to porównanie do spółki celowej nie jest przypadkowe. Musisz być nie tylko zmotywowany, ale i gotowy do intensywnej współpracy, przestrzegania terminów, szybkiego reagowania i dokładności. Sukces to efekt synergii – doświadczenia i know-how doradcy oraz zaangażowania klienta, a właściwie partnera. Tylko w takim układzie – gdzie obie strony pracują jak partnerzy w jednej sprawie – możliwe jest skuteczne zdobycie nawet 300 000 zł dotacji z ZUS.

Znaczenie badań czynników szkodliwych w 2025 r. dla zwycięstwa w  Konkursie ZUS na BHP w 2026

Jednym z kluczowych elementów wpływających na sukces w Konkursie ZUS na dofinansowanie działań poprawiających warunki bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) jest przedstawienie kompletu aktualnych i historycznych badań środowiska pracy. Zgodnie z regulaminem konkursu, wnioski dotyczące inwestycji w instalacje służące ograniczeniu narażenia na czynniki szkodliwe (np. systemy wentylacji, odpylania czy klimatyzacji) muszą zawierać uzasadnienie merytoryczne oparte na wynikach badań czynników szkodliwych.

Te badania muszą być przedstawione w dwóch sekwencjach:

1. Badania poprzednie: Badania przeprowadzone obligatoryjnie w 2025 roku lub wcześniej.

2. Badania bieżące: Badania przeprowadzone tuż przed złożeniem wniosku, tj. w I kwartale 2026 roku.

Dlaczego badania poprzednie są tak ważne?

Bez nich wniosek zostanie oceniony jako merytorycznie niekompletny, ponieważ nie zawiera wiarygodnego obrazu dynamiki narażenia pracowników na czynniki szkodliwe. Brak danych z przeszłości znacząco obniża szansę na przyznanie dotacji, ponieważ uniemożliwia rzetelną ocenę skuteczności i potrzeby projektowanej inwestycji.  ZUS oczekuje ciągłości danych i wykazania zmian (lub ich braku) w czasie, również na skutek realizacji projektu. Projektant instalacji musi odnieść się do wyników badań bieżących i poprzednich dobierając tak parametry techniczne odciągów, żeby uzyskać satysfakcjonującą poprawę parametrów środowiska pracy, a tym samym zmniejszyć ryzyko zdefiniowane w Ocenie Ryzyka Zawodowego. W projekcie powinna się znaleźć część obliczeniowa co znacznie uwiarygadnia przyjęte założenia, a w konsekwencji ma wpływ na punktacje przyznawaną przez eksperta oceniającego wniosek.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. (tekst jednolity: Dz.U. z 2023 r. poz. 419), częstotliwość obowiązkowych badań i pomiarów czynników szkodliwych zależy m.in. od:

• rodzaju czynnika (chemiczny, fizyczny, rakotwórczy, mutagenny, pyłowy),
• poziomu stężenia względem wartości NDS (Najwyższe Dopuszczalne Stężenie),
• wyników wcześniejszych pomiarów.

Przykładowo:

• dla czynników chemicznych o stężeniu powyżej 0,5 NDS – badania powinny być wykonywane co najmniej raz w roku,
• dla czynników rakotwórczych o stężeniu powyżej 0,5 NDS – co najmniej raz na trzy miesiące,
• w przypadku czynników, których dwa ostatnie pomiary wykonane w zalecanych odstępach czasu wykazały stężenie poniżej 0,1 NDS, możliwe jest odstąpienie od dalszych pomiarów, ale nie dotyczy to uzasadnienia wniosku konkursowego – tam wymagana jest pełna dokumentacja.

W praktyce oznacza to, że już w 2025 r. należy zaplanować i wykonać tzw. badania poprzednie, z uwzględnieniem specyfiki procesów produkcyjnych (np. intensywność pracy, emisje sezonowe, warunki pogodowe). Następnie, w I kwartale 2026 r., należy powtórzyć badania (bieżące) w identycznym zakresie – tylko wówczas uzyskane wyniki będą wiarygodnym uzasadnieniem potrzeby realizacji inwestycji.

Spójna i zgodna z przepisami sekwencja badań (poprzednich i bieżących) dokumentuje rzeczywisty stan środowiska pracy i pokazuje, że inwestycja wynika z rzeczywistych zagrożeń – co przekłada się na wysoką ocenę merytorycznąwniosku.

Wnioski niepoparte badaniami z poprzedniego roku są traktowane jako niekompletne i słabsze jakościowo, co drastycznie zmniejsza ich szansę na uzyskanie dofinansowania, nawet jeśli sam projekt inwestycyjny jest trafny.

Jakie dokumenty trzeba przygotować do wniosku w Konkursie ZUS na odciągi spalin?

Aby skutecznie ubiegać się o dofinansowanie z ZUS na instalację odciągów spalin, niezbędne jest spełnienie szeregu wymogów formalnych, określonych zarówno w regulaminie konkursu, jak i w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. Wnioskodawca zobowiązany jest m.in. do przygotowania następującej dokumentacji:

• poprzednie badania środowiskowe wykonane przez akredytowane laboratoria – obejmujące pomiary stężenia substancji szkodliwych, takich jak tlenek węgla, tlenki azotu, pyły, węglowodory itp. o których znaczeniu mowa była wcześniej. W przypadku ich braku konieczne jest złożenie szczegółowego oświadczenia z uzasadnieniem ich niewykonania,
• bieżące badania środowiskowe,
• Ocena Ryzyka Zawodowego dla stanowisk objętych projektem,
• projekt techniczny lub koncepcja instalacji odciągowej (np. mechanicznej wentylacji miejscowej i ogólnej), zgodna z przepisami prawa budowlanego oraz BHP,
• ofertę lub oferty na wykonanie instalacji i zakup sprzętu z innych działań inwestycyjnych,
• opis źródeł emisji zanieczyszczeń w zakładzie – wraz z charakterystyką stosowanych urządzeń, technologii i materiałów,
• materiały uzupełniające, takie jak: dokumentacja fotograficzna, schematy systemów HVAC, a w przypadku ich braku – stosowne oświadczenia.

Wszystkie dokumenty muszą być zgodne z regulaminem konkursu, spójne z oceną ryzyka zawodowego oraz jednoznacznie uzasadniać konieczność inwestycji – zwłaszcza w kontekście zagrożeń związanych z pyłami, chemikaliami czy spalinami.

Uwaga: nie każda inwestycja może być dofinansowana

Warto pamiętać, że nie wszystkie typy instalacji kwalifikują się do wsparcia. Z dofinansowania wykluczone są m.in. kompletne kabiny lakiernicze, urządzenia do sprzątania oraz instalacje wentylacyjne będące częścią nowopowstających budynków przed ich oddaniem do użytkowania. Kluczowe jest więc właściwe zakwalifikowanie kosztów i wybór urządzeń, takich jak ssawki, okapy, ramiona odciągowe, cyklony, elektrofiltry czy mobilne wyciągi.

NORFI – rekomendowany dostawca systemów odciągu spalin

OpenZUS.pl nawiązał współpracę z firmą NORFI, renomowanym producentem systemów odciągu spalin. NORFI oferuje:

• Szynowe i bębnowe wyciągi spalin – idealne do warsztatów i serwisów samochodowych,
• Ramiona wyciągowe – sprawdzają się w zakładach przemysłowych i serwisach maszyn,
• Podpodłogowe wyciągi spalin – doskonałe do garaży i hal serwisowych.

NORFI zapewnia kompleksowe wsparcie w zakresie:

• doboru odpowiedniego systemu,
• przygotowania koncepcji wykonania,
• opracowania kosztorysu montażowego i materiałowego,
• pomocy w przygotowaniu wniosku o dofinansowanie ZUS.

Dlaczego warto skorzystać z pomocy OpenZUS.pl?

Przygotowanie pełnej dokumentacji aplikacyjnej to proces złożony, czasochłonny i obarczony wysokim ryzykiem błędu. Konkursy ZUS są niezwykle wymagające – każdego roku startuje około 5000 firm, z czego tylko 20–24% otrzymuje dofinansowanie. Aż 70% wniosków odpada już na etapie oceny formalnej, głównie z powodu braków, niespójności lub błędów technicznych.

Zespół OpenZUS.pl specjalizuje się w skutecznym pozyskiwaniu środków z ZUS i oferuje kompleksowe wsparcie na każdym etapie:

• organizujemy badania środowiskowe i pomagamy w interpretacji wyników,
• przygotowujemy kompletny wniosek oraz wszystkie wymagane załączniki techniczne i BHP,
• współpracujemy z uprawnionymi projektantami, którzy tworzą zgodne z przepisami projekty instalacji,
• opracowujemy pełną dokumentację pomocniczą – w tym wykazy źródeł emisji, dokumentację zdjęciową, uzasadnienia i wymagane oświadczenia.

Dodatkowo, dzięki współpracy z renomowanymi partnerami technologicznymi – jak producent systemów odciągu spalin NORFI – zapewniamy nie tylko formalną zgodność projektów z przepisami, ale także ich rzeczywistą skuteczność w poprawie warunków pracy.

Zostańmy partnerami w „spółce celowej” pod Konkurs ZUS z celem: 300 000 zł

Inwestycja w systemy odciągu spalin to nie tylko spełnienie wymogów BHP, ale przede wszystkim troska o zdrowie pracowników. Dzięki dofinansowaniu ZUS i wsparciu OpenZUS.pl oraz NORFI, możesz zrealizować taki projekt z minimalnym wkładem własnym.

Z OpenZUS.pl minimalizujesz ryzyko błędów i znacząco zwiększasz szanse na sukces w konkursie. Pomożemy Ci przygotować dokumentację, która przejdzie przez gęste sito oceny formalnej i merytorycznej.

Nie czekaj do ostatniej chwili – rozpocznij przygotowania już teraz, ponieważ najlepiej oceniane są projekty dobrze zaplanowane i dopracowane w każdym detalu.