Pył drzewny to jedno z najpoważniejszych zagrożeń w stolarniach i zakładach przemysłu drzewnego. Powstaje on podczas mechanicznej obróbki drewna, szczególnie na stanowiskach pracy takich jak szlifierki, pilarki tarczowe, formatowe oraz tokarki. Pyły drzewne, zwłaszcza z drewna twardego (np. dębu i buku), mają działanie rakotwórcze.

Dodatkowo niektóre gatunki drewna tropikalnego wykazują toksyczne działanie na organizm człowieka, co zwiększa ryzyko wystąpienia chorób zawodowych. Wysokie stężenie pyłu nie tylko negatywnie wpływa na zdrowie pracowników, ale również stwarza zagrożenie pożarem i wybuchem.

Klasyfikacja pyłów drzewnych jako czynnika rakotwórczego

Pyły drzewne, szczególnie te pochodzące z obróbki drewna twardego, takiego jak dąb i buk, zostały uznane przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem (IARC) za substancje rakotwórcze klasy 1. Oznacza to, że istnieją jednoznaczne dowody naukowe na ich potencjalnie szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka, w tym na zwiększone ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych. Badania epidemiologiczne wskazują, że pracownicy przemysłu drzewnego mają zwiększone ryzyko wystąpienia nowotworów zatok przynosowych – jest ono nawet 5 do 50 razy wyższe w porównaniu do populacji ogólnej, w zależności od poziomu ekspozycji. Zagrożenie to dotyczy przede wszystkim osób pracujących z drewnem twardym. Drewno tropikalne, choć mniej popularne w Europie, również zawiera toksyczne związki chemiczne, które mogą potęgować ryzyko nowotworów oraz innych problemów zdrowotnych, takich jak reakcje alergiczne czy dermatozy.

Mechanizm działania rakotwórczego pyłu drzewnego

Pyły te są szczególnie niebezpieczne ze względu na swoje właściwości fizyczne i chemiczne. Są one drobne, co pozwala im łatwo przenikać do układu oddechowego podczas wdychania. Cząsteczki pyłu mogą osiadać w górnych drogach oddechowych, oskrzelach, a nawet docierać do płuc, gdzie powodują podrażnienia i długotrwałe zmiany zapalne. Z czasem takie procesy mogą prowadzić do mutacji komórkowych i rozwoju nowotworów, szczególnie raka zatok przynosowych oraz raka płuc.

ZUS wentylacja, ZUS instalacja odpylająca i premia w Konkursie

Osoby narażone na działanie pyłu drzewnego w wysokich stężeniach, takie jak stolarze, pracownicy tartaków czy zakładów meblarskich, są najbardziej zagrożone. Długotrwałe narażenie na pyły, nawet przy stosunkowo niskim ich stężeniu, może prowadzić do kumulacji negatywnych skutków w organizmie. Dlatego ZUS promuje zakłady z przemysłu drzewnego w Konkursie na BHP wysoko oceniając projekty mające na celu ograniczenie wpływ pyłów na pracowników. Ma to ogromne znaczenie na etapie oceny merytorycznej projektów gdzie konkurencja jest duża i często wniosek na tego typu projekt jest lepiej oceniany niż działanie mające na celu jedynie elimanację pyłu już nie sklasyfikowanego jako czynnik rakotwórczy.

Środki ochrony przed zapyleniem dofinansowane z ZUS

Aby chronić zdrowie pracowników, kluczowa jest profilaktyka oraz  wdrożenie środków ochronnych co jest celem Konkursu ZUS na inwestycję w poprawę warunków BHP.

Aby minimalizować zagrożenia związane z pyłem, należy stosować następujące rozwiązania:

• Instalacje odciągowe – Skuteczne systemy odsysania pyłu powinny być stosowane na wszystkich stanowiskach roboczych, aby ograniczać jego stężenie w powietrzu.
• Higiena osobista – Pracownicy powinni mieć możliwość regularnego mycia rąk, twarzy oraz przepłukiwania jamy ustnej i gardła w trakcie pracy, a także kąpieli po zakończeniu zmiany.
• Przerwy w pracy – Należy wprowadzać dodatkowe przerwy w ciągu dnia, co pozwoli na regenerację organizmu i obniżenie ekspozycji na pył.
• Badania lekarskie – Regularne badania zdrowotne są kluczowe, aby wcześnie wykrywać ewentualne skutki uboczne pracy w zapylonym środowisku.

W ramach dofinasowania z ZUS możesz zrealizować inwestycje w budowę lub modernizację instalacji odciągowych oraz zakup Środków Ochrony Indywidualnej tzw. ŚOI. Takie środki oferują nasi dostawcy firmy Avacore oraz Blaklader. Natomiast firmą specjalizującą się w projektach wentylacyjnych w zakładach z przemysłu drzewnego jest Euro-Komplex. W skrócie frazy wentylacja ZUS bądź instalacja odpylająca ZUS nabierają nowego znaczenia, a konkretnie możliwość pozyskania 300 000 zł dotacji z ZUS na te inwestycje.

Zagrożenie pożarowe i wybuchowe w przemyśle drzewnym

Oprócz problemów zdrowotnych, zapylenie zwiększa ryzyko pożarów i wybuchów, które mogą prowadzić do poważnych strat materialnych i zagrożeń dla życia pracowników. Dlatego konieczne jest wdrażanie odpowiednich procedur bezpieczeństwa w tym z zakresu ochrony antyelektrostatycznej jaką oferuje np. nasz dostawca czyli firma Swepro. Więcej o ochronie antyelektrostatycznej możesz przeczytać na naszej stronie poświęconej tej kategorii inwestycji.

Podsumowując, skuteczna ochrona przed zapyleniem w przemyśle drzewnym wymaga kompleksowego podejścia, łączącego zastosowanie odpowiednich technologii, dbałość o higienę oraz przestrzeganie przepisów BHP. Konkurs z ZUS jest idealnym sposobem na zdobycie dofinansowania na BHP w tym zakresie. Jeżeli jesteś zainteresowany współpracą to zapraszamy do sprawdzenia naszej oferty: modeli współpracy lub skorzystania z konsultacji.